Atopik Egzama
Dermatit ismi ile de bilinen atopik egzama; döküntü, kaşıntı ve cilt kuruluğu ile vücutta sinyallerini veren alevlenme ve sönme süreçleriyle seyreden, tekrarlayıcı ve çocuklarda daha sık görüldüğü bilinen bir deri rahatsızlığıdır. Bu hastalığa sahip kişilerin aile hastalık öyküsünde veya bizzat kendilerinde, saman nezlesi, alerjik astım ya da alerjik kökenli bir rahatsızlık bulunmaktadır.
Atopik egzema neden oluşur?
Atopik egzama çevresel ve psikolojik faktörlerin etkisiyle bağışıklık sisteminin verdiği bir tepki olarak bilinse de nedeni tam olarak bilinememektedir. Derimizde yer alan koruyucu bariyer özelliğinin bazı sebeplerden bozulması sonucunda, ciltte yangı ve artmış alerjik reaksiyonlar bu duruma tepki vermektedir.
ATOPİK EGZEMA BULAŞICI MIDIR?
Bulaşıcı bir hastalık değildir.
ATOPİK EGZEMA GENETİK BİR HASTALIK MIDIR?
Cevabı net olmamakla birlikte ailesinde atopik egzama veya astım, saman nezlesi bulunan kişilerde görülme sıklığı daha fazladır. Ayrıca atopik egzama rahatsızlığına sahip çocukların önemli bir kısmı ileride astım ve saman nezlesi riski ile de karşı karşıyalar.
ATOPİK EGZEMA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Nedeni tam olarak bilinmeyen atopik egzamanın vücutta olup olmadığına ilişkin bazı belirtiler mevcuttur.
Kaşıntı ve deri kuruluğu,
Kaşıntı kaynaklı uykunun bozulması,
Kaşıntı ve onun sonucu olarak uykusuzlukla oluşan yorgunluk
Kuru deride, kızarıklık, kepekli veya sızıntılı lezyonlar görülmesi,
Hastanın yaşına gore farklı bölgelerinde tekrarlayan deri döküntüsüne rastlanması.
ATOPİK EGZEMA BELİRTİLERİ YAŞA GÖRE FAKLI BÖLGELERDE OLABİLİR Mİ?
• Bebekler ve küçük çocuklarda : yüz, dirsek ve dizlerin iç kısmında
• Yetişkinler ve daha Büyük çocuklarda: eller, dirseklerin iç yüzü, boyun, dizlerin arkası ve ayak bileği olarak belirtilebilir.
ATOPİK EGZEMA BAŞKA HASTALIKLARLA BERABER OLABİLİR Mİ?
Evet başka rahatsızlıklarla birlikte seyredebilmektedir. Atopik egzama ile birlikte görülebilecek rahatsızlıklar;
• Katarakt ve konjuktivit gibi göz problemlerinde,
• Astım ve saman nezlesinde,
• Uçuk veya bazı bakterilerle birlikte oluşabilen tekrarlayıcı enfeksiyonlarda,
• Tekrarlayan el egzemaları gibi durumlarla beraber olabilir.
ATOPİK DERMATİT TANISI NASIL KONULUR?
Atopik dermatit tanısı uzman tarafından incelemek üzere klinik belirti ve bulgular ışığında konur. Ayrıca bir laboratuar incelemesine ihtiyaç duyulmaz.
HASTALIĞIN ALEVLENMESİNE NEDEN OLAN FAKTÖRLER VAR MIDIR?
Evet, hastalığın şiddetlenmesine sebep olabilecek durumlar bulunmaktadır. Bu nedenle atopik egzamanın alevlenmemesi için aşağıdaki durumlardan uzak kalmak önerilir:
Bunlar; hayvan tüylerine doktunmak, emosyonel stres, sabun deterjanlar temizleyiciler, iklim ve ısı değişiklikleri, virüsler veya bakterilerden dolayı oluşan enfeksiyonlar, kaşıma, deri kuruluğunun arttırıldığı durumlar (sıcak banyoda uzun sure kalmak)…
ATOPİK DERMATİT TEDAVİSİNDE NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİR?
Atopik dermatit tekrarlayan ve alevlenen bir cilt hastalığı olduğu için tedavinin ilk aşaması bu alevlendirici faktörlerden uzak kalmaktır. Hastalığın tekrarını engelleyen kesin bir tedavi bulunmamaktadır. Doktor tavsiyeleri ve tedaviyi uygularken avlevlendirici faktörlerden uzak durarak hastalığın etkileri en aza indirilebilir.
TEDAVİ KULLANILAN İLAÇLAR NELERDİR?
Atopik dermatit için belirli ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçların hangisinin kullanılacağı yani tedavi doktor tarafından belirlenir. Doktor hastalık için ilaç belirlerken hastanın koşullarını dikkate alır. Bu koşullar, hastalığın şiddeti ve yaygınlığıdır.
Atopik dermatit için kullanılan bazı ilaçlar;
Ultraviyole ışınları,
Nemlendiriciler,
Vücuttaki savunma sistemini baskılayan ilaçlar,
Kortizon içeren kremler,
Kaşıntı ilaçlarıdır.
NEMLENDİRİCİLER NASIL ETKİ EDER?
Deri kuruluğunu gidermek atopik dermatit rahatsızlığı için önemli bir noktadır. Her gün kullanılması gereken nemlendiricilerin kokusuz ve renksiz ürünler arasından seçilmesi daha doğrudur.
KORTİZONLU İLAÇLAR NASIL KULLANILIR?
Atopik dermatit rahatsızlığının tedavisinde kullanılan kortizon içerek kremler alevli dönemlerde kaşıntı ve kırmızılığı gidericidir. Doktor gözetiminde kullanım süresi ve bölgesi belirlenir. Nemlendirciler ile birlikte kullanılan kortizonlu kremlerin etkisi artar ve yan etkisi azalır.
YANGIYI AZALTAN BAŞKA KREMLER VAR MIDIR?
Bölgesel olarak kullanımda atopik dermatit için Tacromilus ve pimecrolimus içeren bazı ilaçlar kullanılır. Yangı ve kızarıklığa iyi gelen bu ilaçlar deride incelmeye neden olmazlar. Yine doktor tarafından kullanım şekli ve süresi belirlenmektedir.
Tacromilus ve pimecrolimus içeren ilaçların en sık görülen yan etkisi yanma ve batmadır. Deride enfeksiyon riski de oluşturabilmektedirler. Atopik dermatitin bulunduğu ve sık güneş gören bölgelerde uygulamadan kaçınılmalı ve ultraviyole ışın tedavisi ile aynı anda kullanılmamalıdır.
DİĞER TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Şiddetli seyreden atopik egzamalarda azatiopürin, siklosporin gibi savunma sistemini yani immune sistemi baskılayan ilaçlar,
Kaşıntı etkisini azaltan ilaçlar,
Vücuda daha yayılmış olan durumlarda ultraviyole ışın tedavisi,
Gibi tedaviler de kullanılabilmektedir. Ancak bu tedavilerin tümü hastanede veya klinikte doktor gözetiminde yapılmalıdır. Ayrıca tedavi süresince de hastalar düzenli kan testi ve muayene ile doktor tarafından izlenmelidir.